Piktogramy jako odmiana pisma obrazkowego

Żyjemy coraz szybciej, z każdej strony otaczani jesteśmy ogromną ilością przekazów. Aby ułatwić komunikację w tym pełnym treści świecie, zaczęto stosować piktogramy. Pełnią one funkcję znaków-sygnałów, nastawione są na bezpośrednią reakcję ze strony obserwatora. Mają one charakter wskazówki, rozkazu, ostrzeżenia, zakazu bądź instrukcji. Ich forma jest uproszczona, ma wyraźnie obrazowy charakter, co ma to na celu ustalenie jednoznacznej interpretacji danego znaku. W przeciwieństwie do pisma, które wymaga znajomości skomplikowanego systemu zapisu, piktogramy skupiają się na podstawowym znaczeniu znaków i kolorów.

Piktogramy – co to takiego?

Zgodnie z definicją piktogramy są to znaki pisma obrazkowego, przedstawiający rzeczy, zdarzenia bez powiązania z wyrazami i dźwiękami języka naturalnego. Znaki te ułatwiają zapamiętywanie i przypominanie sobie przyswojonych wiadomości i faktów na zasadzie mechanicznych skojarzeń, składają się na określoną treść. Piktogramy są alternatywnym sposobem komunikowania się, pomagają w szybkim przekazywaniu informacji oraz dają możliwość przekazywania treści w oderwaniu od systemu językowego w jakim występują. Dzięki ujednoliceniu piktogramów możemy zrozumieć treść komunikatu, bez względu na język w jakim sporządzony jest przekaz.

Międzynarodowy standard komunikacji

Informacje jakie przekazują piktogramy są czytelne i zrozumiałe, często nawet bez konieczności znajomości kontekstu w jakim występują. Opierają się na zasadzie mechanicznych skojarzeń, dzięki czemu są łatwe do zapamiętania. Piktogramy są wykorzystywane do zwiększenia efektywności komunikacji, ponieważ ich forma sprawia, że poprawiają w dużym stopniu skuteczność przekazu. Najczęściej w codziennym życiu stosuje się piktogramy ostrzegające i informujące. Mogą być nimi znaki drogowe, tablice informacyjne, oznaczenia na opakowaniach produktów i metkach. Obecnie piktogramy wykorzystuje się przede wszystkim w międzynarodowej informacji technicznej. Ich dużą zaletą jest to, że zastępują one wiele informacji i ostrzeżeń, które są dzięki temu bardziej czytelne i prostsze w przekazie.

Piktogramy i ich rola

Współczesne piktogramy mają podobne zastosowanie, jak te, które wykorzystywali nasi przodkowie. Przede wszystkim mają za zadanie ułatwić komunikację międzyludzką i sprawić, by przekazywane informacje były łatwo zrozumiane przez jak największą grupę odbiorców. Ich niewątpliwą zaletą jest uproszczona forma i możliwość odczytania komunikatu bez znajomości języka w jakim został sporządzony. Jednak prostota piktogramów niesie za sobą pewne niebezpieczeństwa – nie zawsze możemy właściwe zrozumieć przekaz, ponieważ prawidłowe odczytanie wymaga znajomości ustalonych wcześniej reguł i konwencji. Obecnie piktogramy wykorzystywane są nie tylko w celach informacyjnych czy jako ostrzeżenia. Coraz częściej znajdują zastosowanie w nowoczesnej grafice reklamowej oraz stanowią alternatywną formę komunikacji, są też wykorzystywane do tworzenia coraz popularniejszych infografik. Piktogramy są doskonałym elementem kompozycji, który przyciąga wzrok oraz pomaga budować określona skojarzenia.

Drogowskazy

piktogramy

Jedną z najważniejszych grup znaków we współczesnej komunikacji przestrzennej są znaki drogowe. To dzięki nim jesteśmy w stanie bezpiecznie i szybko poruszać się w otaczającej nas przestrzeni. Dlatego ważne jest, aby komunikaty, jakie niosą w sobie, były łatwo rozpoznawalne i umożliwiały prawidłową i szybką reakcję. Kiedy przyjrzymy się dokładnie przestrzeni miejskiej, zauważymy z łatwością, że otoczenie najczęściej przybiera kształt prostokątów bądź kwadratów. Dlatego też najważniejsze znaki mają kształt koła bądź zawierają ukośne linie, dzięki czemu wyróżniają się na tle otaczającej przestrzeni. Ważny jest nie tylko kształt, ale i sposób umieszczenia znaku. Przykładem mogą być znaki w kształcie trójkąta – jeśli jest to jedynie znak ostrzegawczy, wierzchołek skierowany jest ku górze. Dla wzmocnienia jego działania, znak umieszczany jest wierzchołkiem do dołu. To potęguje wrażenie, że dana figura niesie ze sobą jakąś istotną informację. Równie ważną rolę pełni kolorystyka. Można to zauważyć analizując znaki o barwie czerwonej. Jest to barwa, która zdecydowanie wyróżnia się na tle innych, przyciąga uwagę i niesie w sobie czytelny komunikat. W przyrodzie ten kolor pełni podobne funkcje, odgrywając ważną rolę w procesie komunikacji. Często ostrzega przed ewentualnym zagrożeniem lub przyciąga uwagę potencjalnej ofiary.

Symbole astronomiczne

Za jeden z reliktów pisma obrazkowego, który nadal funkcjonuje w naszej kulturze, możemy uznać zapisy stosowane w astronomii. Dla wielu z nas graficzne przedstawienia gwiazdozbiorów są łatwo rozpoznawalne. Znaki te pojawiają się obecnie znacznie częściej, głównie za sprawą wzrostu zainteresowania horoskopami i astrologią. Dawniej znaki te były znane jedynie naukowcom i osobom, które pasjonowały się astronomią, natomiast teraz są powszechnie zrozumiałe dla przeciętnego odbiorcy. Są modnym elementem, który pojawia się w codziennej prasie i reklamie. Symbole stosowane dla oznaczenia dwunastu konstelacji w których słońce znajduje się w ciągu roku, są powszechnie znane i możemy je znaleźć niemal w każdym czasopiśmie. Na ich przykładzie możemy zobaczyć jak istotną rolę we współczesnej kulturze odgrywają elementy, które wywodzą się bezpośrednio z pisma obrazkowego.

 

O Autorce

Dominika Siwińska

Projektant, grafik i trener z wieloletnim doświadczeniem. Z zawodu czarodziejka – sprawiam, że świat wokół staje się ładniejszy:-) Z pasji projektant i ekspert do spraw komunikacji. Z wykształcenia filolog po grafice komputerowej. A na co dzień mama, żona, a także miłośniczka książek oraz piękna w każdej postaci. Masz pytania, napisz: kontakt@socjografka.pl

Sprawdź także

AutorDominika Siwińska | 12 stycznia 2018
Jak dobrać czcionki na blogu albo w prezentacji
Zaczynam prowokacyjnym tytułem;-) Bo jak można napisać "jak dobrać czcionki na blogu" zamiast "jak dobrać fonty". Zaraz jakiś ortodoksyjny fan fontów będzie mnie przekonywał, że cały tekst jest niezrozumiały, bo...
AutorDominika Siwińska | 8 stycznia 2018
Przydatne narzędzia: jak dobrać idealne fonty
W poprzednim wpisie typografia na blogu i w prezentacji była omówiona na mocno teoretycznym poziome. Skupiłam się na zasadach związanych z odpowiednim doborem typografii w różnorodnych projektach – dzięki temu...
Typograficzna kartka świąteczna mockup niebieska choinka
AutorDominika Siwińska | 5 grudnia 2017
Bezpłatne kartki świąteczne – wzory do pobrania
W poprzednim wpisie z darmowymi kartkami świątecznymi zachęcałam Was do udziału w akcji charytatywnej. Moja zachęta pozostaje aktualna! W zamian mam dla Was kolejne bezpłatne kartki świąteczne! Tym razem motywem przewodnim...